Ruimtelijk experimenteren

Experimentele benaderingen hebben het retorische tij mee in de ruimtelijke planning. Stadslaboratoria staan in de belangstelling als veilige experimenteerruimten waar nieuwe constellaties van partijen aan de slag gaan. Technologische innovatie, activerend praktijkonderzoek en interventieprocessen zouden een vernieuwing van beleid, uitvoering en de toepassing van innovatieve oplossingen kunnen bewerkstelligen. De verwachtingen zijn dikwijls hooggespannen maar navenante resultaten zijn niet vanzelfsprekend.

Experimenten in de ruimtelijke sector hebben de wind mee. In beleidsdocumenten tref je de beeldspraak van de stad als laboratorium
aan, kennisinstellingen zijn bezig met het opzetten van allerhande field- of living labs en voor sommige Europese onderzoeksfondsen is het opzetten van een living lab een voorwaarde voor financiering.

De verwachtingen zijn groot. In stadslaboratoria worden de grote vraagstukken van onze tijd, bijvoorbeeld armoede, klimaatissues en het gebrek aan sociale cohesie, te lijf gegaan; sommigen zouden zelfs beweren opgelost. Hier wordt ook de democratie nieuw leven ingeblazen, de rolverhouding overheid-burger veranderd en de disciplinaire scheidslijnen in de wetenschap doorbroken. Hoe idealistisch dit ook klinkt, in de praktijk is het des te moeilijker om deze ambities waar te maken.

Uit dit nummer blijkt dat experimenten in de ruimtelijke sector niets nieuws is.