HvA en Stedelijk laten bezoekers kracht van textiel ervaren
23 Sep 2024 15:09 | CommunicationTextiel wordt wereldwijd geassocieerd met het vertellen van verhalen, en is om die reden helemaal hot in de kunstwereld. Het Stedelijk Museum Amsterdam speelt hierop in met de expositie Unravel, over de verhalende en politieke kracht van textiel. Op 12 oktober kunnen bezoekers hier hun eigen verhaal borduren op een gezamenlijk kunstwerk, dat daadwerkelijk geëxposeerd wordt. Deze workshop wordt georganiseerd door het HvA-lectoraat Fashion Research and Technology samen met het Stedelijk en kunstenares Margarita Cabrera.
Het kunstwerk waaraan de bezoekers gezamenlijk werken in de workshop, komt als het af is als sculptuur in bekende musea wereldwijd te hangen. Daarnaast organiseren de HvA-onderzoekers ook een tweede workshop met de kunstenares voor nieuwkomers in Amsterdam. Deze nieuwe Amsterdammers gaan, achter gesloten deuren, hun migratieverhaal borduren.
Momentum
Gwen Parry van het lectoraat Fashion Research & Technology (HvA/AMFI) is een van de initiatiefnemers van deze twee workshops. “Textiel leeft enorm! Dit is echt het momentum hiervoor, dat is ontzettend gaaf om te zien. Deze zomer was ik bijvoorbeeld op de Biënnale in Venetië, en hier zag ik voor het eerst echt een viering van kunst uit alle delen van de wereld, in allerlei verschillende vormen; voorbij het Europese perspectief. Textiel speelt daar een belangrijke rol in, omdat gemeenschappen vanuit de hele wereld ermee werken.”
Feministische opleving
Historisch gezien zijn het vooral vrouwen (geweest) die met textiel werkten. Soms alleen, maar vaak ook in groepen - de focus ligt meer op gemeenschappen dan op individuele makers. Aan de opleving ervan zit dus een feministische kant.
Parry: ”Voorheen is textiel nooit gezien als high art, maar wat als je dat wel doet? Dan kom je los van die oude hiërarchieën van wat wel of niet kunst is, of opvattingen over wat een kunstenaar wel of niet is. Daar zit iets heel bevrijdends in.”
Lang en intiem proces
Textiel stelt meensen in staat om verhalen te vertellen, juist omdat het zo'n intiem proces is, denkt Parry. "Mensen zijn er vaak lang mee bezig om het te maken, veelal binnenshuis. We komen er overal mee in aanraking: op onze lichamen, in onze woningen. Iedere cultuur kent het. Dit maakt het een bijzonder toegankelijk medium hiervoor."
Wat textiel bij uitstek zo geschikt maakt om verhalen te vertellen, willen de HvA-onderzoekers ook nagaan in de workshops. Ze zijn met name benieuwd naar de rol van aanraking bij textiel werk. Parry: “Het heeft een heel fysieke dimensie.”
High end-kunstwerk
De onderzoekers willen tot slot de opbrengsten van de twee workshops met elkaar vergelijken. De workshop met bezoekers (12 oktober) zal een museale sculptuur opleveren. “Dit wordt een high end-kunstwerk, dat in musea komt te staan. Je kunt het niet aanraken, terwijl het materiaal wel daartoe uitnodigt. Voor ons interessant om te weten: krijg je met zo’n museumstuk een andere intimiteit dan als je een kunstwerk wel kunt aanraken?”
Uniformen van border patrol
Na de workshop voor nieuwe Nederlanders met kunstenares Margarita Cabrera, mag dit gezamenlijk kunstwerk juist wel aangeraakt worden. De deelnemers gaan hun migratieverhalen stitchen op de oude uniformen van border patrol-medewerkers, meegebracht door de kunstenares (vanuit haar project Space in Between over migratie, en identiteit in relatie tot grenzen). Doel is ook dat de deelnemers al stitchend een nieuwe community (gemeenschap) vormen.
.
Eerder dit jaar hebben de onderzoekers van het lectoraat samen met AMFI en Modestraat een reeks workshops georganiseerd voor nieuwe Amsterdammers, waarin zij hun migratieverhaal hebben ge-stitcht (geborduurd).
Zij hebben hun verhalen geborduurd op thermomateriaal. Deze zijn samengebracht in een boek, waarbij de lezer diens vingerafdruk terugziet op de werken van de nieuwe Nederlanders. “Het is een uitnodiging om aangeraakt te worden, en je ziet je aanraking ook terug.”